Mimo braku legalnej definicji przestępstwa gospodarczego, za przestępstwo gospodarcze, uznany może być każdy czyn zabroniony (działanie lub zaniechanie), popełniony przez uczestników obrotu gospodarczego, z których przynajmniej jeden uczestnik, posiada status profesjonalisty.
Spis treści
- Skuteczna obrona w sprawach przestępstw gospodarczych
- Przygotowanie do postępowania karnego
- Postępowania karno-skarbowe
Przestępstwa gospodarcze, dotyczą więc najczęściej obrotu gospodarczego. W przeważającej części, przestępstwa, wiążą się z tymi, o których mowa w rozdziale XXXVI kodeksu karnego – „Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym”, a to w artykułach 296-309 k.k. – wskazano dokładnie, jakie to są przestępstwa:
- wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym;
- łapownictwo na stanowisku kierowniczym;
- wyłudzenie kredytu, odszkodowania;
- pranie pieniędzy;
- udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela, pokrzywdzenie wierzyciela;
- łapownictwo w postępowaniu egzekucyjnym;
- niwelowanie dokumentacji działalności gospodarczej;
- wyzysk kontrahenta;
- zakłócanie przetargu publicznego;
- fałszowanie znaków identyfikacyjnych.
Warto dodać, że przestępstwa gospodarcze, stypizowane są też w kodeksie wykroczeń oraz w kodeksie karnym skarbowym.
Przestępczość gospodarcza, w społeczeństwie znana jest najczęściej pod pojęciem „white collar crime”, czyli jako tzw. przestępstwa białych kołnierzyków. Przestępczość „białych kołnierzyków” godzi w interesy budżetu państwa i sektora prywatnego.
Przestępczość białych kołnierzyków, to przede wszystkim oszustwa kapitałowe i ubezpieczeniowe, wyłudzenia kredytów i dotacji, wyłudzanie podatku od towarów i usług (VAT), pranie pieniędzy czy działanie na szkodę Spółki.
Powyżej wskazane przestępstwa gospodarcze, zagrożone są karą pozbawienia wolności, karą grzywny, a nadto sprawca może zostać skazany na karę ograniczenia wolności.
Opierając treść na wymienieniu poszczególnych przestępstw gospodarczych, warto wskazać, że może nastąpić również obostrzenie kary grzywny, co przejawia się w zasądzeniu prócz kary pozbawienia wolności — grzywny w wysokości do 3000 stawek dziennych. Grzywna jest wówczas orzekana obok kary pozbawienia wolności.
Z przestępstwami gospodarczymi, mamy do czynienia w różnych sferach życia. Dotyczą one osób, piastujących kierownicze stanowiska, managerów zatrudnionych w Instytucjach, związanych z obrotem gospodarczym, osób związanych z prowadzeniem przedsiębiorstw. Nierzadko, przestępstwa te, dostrzec można też w sektorze bankowym. Za ważne uznać należy również kwestie związane z uszczupleniem majątku Skarbu Państwa, z uwagi na działania, podejmowane przez sprawców. Wraz z rozwojem przemysłu bankowego i ekonomicznego w Polsce, zwiększyła się również skala tego rodzaju przestępstw.
Przestępstwa gospodarcze, dotyczą także rynków finansowych oraz systemu podatkowego. Kodeks karny stanowi, za jakie czyny zabronione, może zostać zasądzona konkretna kara przez Sąd oraz w jakim wymiarze. Oprócz surowszej odpowiedzialności karnej, sprawcy, mogą jednakże liczyć na brak tejże odpowiedzialności za przestępstwa gospodarcze, przy uwzględnieniu konkretnych wytycznych, np. wtedy, gdy zawiadomi się o fakcie jego popełnienia Organ powołany do ścigania przestępstw lub Organ ochrony konkurencji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub Komisję Europejską i ujawni wszystkie istotne okoliczności tego przestępstwa, zanim Organ powołany do ścigania przestępstw, o nim się dowiedział.
W przedstawionych artykułach wskazane jest, w jakim zakresie sprawca podlega karze pozbawienia wolności — kara wymierzona jest w latach, co znaczy, że dane przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności np. do lat 5.
Warto wskazać, że kary kształtują się różnorako — od kary pozbawienia wolności, kary ograniczenia wolności, kary grzywny. Nadto warto zauważyć, przestępstwo karno-skarbowe, jest zagrożone nawet karą dwudziestu lat pozbawienia wolności — kto osobie pełniącej funkcję publiczną, w związku z pełnieniem tej funkcji, udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej wielkiej wartości, podlega karze pozbawienia wolności od 3 do 20 lat.
Popełnianie przestępstw gospodarczych, nie może wywierać negatywnego wpływu na gospodarkę państwa. Prokuratorzy otrzymali wytyczne, by w obliczu rozpowszechniania się tego rodzaju przestępstw gospodarczych — w różnym aspekcie, w tym nawet — mając na względzie zwalczanie przestępczości gospodarczej przedsiębiorstwa.
Czy to osoby piastujące kierownicze stanowiska, czy też — czynu dopuścił się partner zarządzający — należy wiedzieć, że prawa należy przestrzegać, a każde odmienne zachowanie, co do zasady, będzie karane.
Czyny zabronione z zakresu „przestępstw skarbowych”, zagrożone są odpowiedzialnością karną oraz karą pozbawienia wolności, potocznie zwaną „więzieniem”. Przestępstwa gospodarcze, mogą zostać objęte zaostrzoną odpowiedzialnością karną, z uwagi na to, że w grę wchodzą duże pieniądze.
Nikt jednak nie zdaje sobie sprawy, że przez popełnianie przestępstw gospodarczych, zagrożony jest prawidłowy obrót gospodarczy.
Skuteczna obrona w sprawach przestępstw gospodarczych
Dzięki bogatemu doświadczeniu w postępowaniach karnych podejmujemy się obrony w zakresie spraw, związanych z przestępstwami gospodarczymi. Krótka charakterystyka, czym są przestępstwa gospodarcze i czego dotyczą, pozwoli na zapoznanie się z tego rodzaju problematyką.
Przykładowo — zwracając uwagę na wyrządzenie krzywdy w obrocie gospodarczym, zgodnie z brzmieniem art. 296 k.k. – ten kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego Organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi, lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej — przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Skuteczna obrona w sprawach przestępstw gospodarczych, polega na wielu skoordynowanych działaniach i strategiach, które mają na celu ochronę praw Oskarżonego oraz minimalizację negatywnych skutków prawnych i finansowych. Kluczowymi elementami takiej obrony są:
1) dokładna analiza akt sprawy, która obejmuje zapoznanie się ze wszystkimi dokumentami, dowodami i materiałami, zgromadzonymi przez Prokuraturę, a także — identyfikacja wszelkich nieścisłości, braków dowodowych lub proceduralnych, mogących wpłynąć na przebieg postępowania;
2) zlecenie obrony osobie specjalizującej się w przestępstwach gospodarczych, która posiada wiedzę i doświadczenie, niezbędne do skutecznego reprezentowania interesów Klienta, a także współpracuje z biegłymi z zakresu rachunkowości, ekonomii czy finansów, którzy pomogą w analizie skomplikowanych aspektów sprawy;
3) strategia obrończa polega na przygotowaniu kompleksowej obrony, uwzględniającej różne scenariusze postępowania oraz opracowanie odpowiedniej do stanu faktycznego linii obrony;
4) obrona w Sądzie, obejmująca przygotowanie świadków, dowodów i ekspertyz na potrzeby postępowania sądowego oraz skuteczne prezentowanie argumentów obrony przed Sądem i podważanie dowodów, przedstawionych przez Oskarżyciela;
5) zapewnienie odpowiedniej komunikacji, co w szczególności dotyczy regularnego informowania Klienta o postępach w sprawie oraz wyjaśnienie zawiłości prawnych;
Skuteczna obrona w sprawach przestępstw gospodarczych, wymaga zintegrowanego podejścia, wieloaspektowej analizy i ścisłej współpracy z Klientem. Celem podejmowania obrony, jest nie tylko uniewinnienie lub złagodzenie kary, ale również ochrona reputacji i interesów finansowych Oskarżonego.
Wieloletnie i bogate doświadczenie w zakresie obrony w sprawach odnoszących się do szeroko pojętego prawa karnego, w przestępstwach karno-skarbowych, narkotykowych i innych, cechujących się wysokim stopniem skomplikowania, a nadto precyzyjność w ustalaniu optymalnej linii obrony, dostosowanej indywidualnie do każdego Klienta, poprzez detaliczną analizę akt sprawy — to kwestie, umożliwiające kompleksową oraz wysoką jakość obrony na każdym etapie postępowania — tak przygotowawczego, jak i sądowego. Wnikliwość oraz duże zainteresowanie prawem karnym, idealnie rezonują z wizualizacją najskuteczniejszej obrony Klienta przed Organami Wymiaru Sprawiedliwości.
Przygotowanie do postępowania karnego
Przygotowanie do postępowania karnego w sprawach gospodarczych, jest kluczowym elementem skutecznej obrony. Proces ten, jest kompleksowy i wymaga uwzględnienia wielu aspektów prawnych, finansowych i strategicznych, a jednocześnie zapewnia najlepszą obronę i minimalizuje ryzyko negatywnych konsekwencji prawnych. Do głównych kroków, podejmowanych w ramach przygotować należy:
- Wstępna analiza i ocena stanu faktycznego i prawnego sprawy — pierwszym krokiem jest dokładne zebranie i analiza wszystkich dostępnych informacji oraz dokumentów, dotyczących sprawy, co obejmuje przeglądanie akt, dowodów oraz innych materiałów, zgromadzonych przez Organy ścigania.
- Skonsultowanie się z doświadczonym prawnikiem, specjalizującym się w przestępstwach gospodarczych — kluczowe jest zaangażowanie prawnika, posiadającego doświadczenie w sprawach gospodarczych.
- Zgromadzenie własnych dowodów oraz dokumentacji finansowej — skrupulatne przygotowanie i analiza dokumentacji finansowej firmy, w tym bilansów, rachunków zysków i strat, faktur oraz innych dokumentów księgowych, pozwala wspierać argumenty obrony.
- Przygotowanie strategii obrony, uwzględniającej wszelkie okoliczności łagodzące — na podstawie zebranych dowodów i analiz — opracowuje się strategię obrony, która może obejmować różne podejścia, takie jak wykazanie braku zamiaru popełnienia przestępstwa, działanie zgodnie z prawem, czy błędy proceduralne.
- Przygotowanie do przesłuchania i rozprawy — to niezwykle istotna współpraca między prawnikiem a Klientem, po zleceniu przez niego sprawy do prowadzenia, albowiem na tym etapie, Klient otrzymuje jasne i klarowne informacje oraz odpowiedzi na ewentualnie nurtujące go pytania, przed mającym odbyć się przesłuchaniem lub rozprawą. Wówczas to najlepszy moment na wspólną rozmowę Klienta z prawnikiem, wszak po uzyskaniu szczegółowych informacji na temat przebiegu przesłuchania oraz rozprawy, stres towarzyszący Klientowi, ulegnie znacznemu zmniejszeniu — gdy poweźmie od prawnika szczegółowe informacje na temat przebiegu przesłuchania lub rozprawy.
- Monitorowanie stanu sprawy na każdym jej etapie oraz weryfikacja procedur prawnych, a nadto upewnienie się, że wszystkie działania Organów ścigania i Sądu, są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, albowiem naruszenie procedury może stanowić podstawę do podważenia dowodów lub całego postępowania.
Postępowania karno-skarbowe
Postępowanie karno-skarbowe, jest specyficznym rodzajem postępowania karnego, które dotyczy przestępstw skarbowych, czyli naruszeń prawa podatkowego i celnego. Przestępstwa te, obejmują m.in. oszustwa podatkowe, uchylanie się od opodatkowania, fałszowanie dokumentów podatkowych, a także naruszenia przepisów celnych i dewizowych. Postępowanie to, składa się z następujących etapów:
1) rozpoczęcie postępowania — postępowanie karno-skarbowe, rozpoczyna się na etapie złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa skarbowego, które może być zgłoszone przez Organy podatkowe, celne lub inne uprawnione podmioty; w wielu przypadkach, postępowanie rozpoczyna się od kontroli skarbowej, której celem jest weryfikacja prawidłowości rozliczeń podatkowych i celnych;
2) postępowanie przygotowawcze — etap ten, obejmuje zbieranie dowodów, prowadzenie przesłuchań, przeszukania oraz inne czynności procesowe, podejmowane przez Organy ścigania, takie jak Prokuratura i Organy podatkowe; Podejrzany ma prawo do obrony i może być reprezentowany przez obrońcę podczas zatrzymania i przesłuchania;
3) postępowanie przed Sądem — jeżeli zgromadzone w sprawie dowody, wskazują na popełnienie przestępstwa skarbowego, Organ postępowania przygotowawczego (Prokuratura, Policja), przedstawia zarzuty, następnie zaś — sporządza akt oskarżenia i kieruje go do Sądu; w toku postępowania, Sąd ocenia zgromadzony materiał dowodowy, przesłuchuje Oskarżonego i świadków, a także analizuje ekspertyzy i opinie biegłych;
4) przepisy przewidują różne sankcje i kary w przypadku popełnienia przestępstwa karno-skarbowego — w stosunku do Oskarżonego, może zostać zastosowana kara grzywny, której wysokość uzależniona jest od wartości uszczuplenia należności publicznoprawnej, środki zabezpieczające w postaci zabezpieczenia majątkowego na poczet przyszłych kar, w tym zajęcie mienia, jak również — Oskarżony może podlegać karze pozbawiania wolności.
Na każdym etapie postępowania karno-skarbowego, Podejrzany, a w toku postępowania sądowego — Oskarżony — ma prawo do obrony, w tym do korzystania z pomocy adwokata. Przysługuje mu również prawo do odmowy składania wyjaśnień oraz złożenia środka odwoławczego od postanowień Organów ścigania lub orzeczeń (wyroków, postanowień) Sądu.